Wetenswaardigheden over Sebastian Kneipp

logo

Verwarmende kruiden

Januari 2010


In dit nummer

  • Wetenswaardigheden over Sebastian Kneipp
  • Verwarmende kruiden
  • Cursusaanbod 2010

 

Beste mensen,

Als eerste wil ik iedereen een gezond en gelukkig 2010 toewensen. Het is inmiddels al weer een jaar geleden dat ik mijn eerste nieuwsbrief heb verstuurd met handige tips, recepten, ideetjes, cursusdata en wetenswaardigheden uit de natuurgeneeskundige praktijk. Toen lag de nadruk op de reinigingskuren, die vaak in het voorjaar toegepast worden. In deze brief wil ik al een klein voorproefje geven van een lezing die zal plaatsvinden in mijn praktijk. Deze zal gaan over Sebastian Kneipp. Zijn watertherapie wordt in de Duitse kuuroorden tijdens de reinigings- en vastenkuren regelmatig met veel succes ingezet. Het is een gezondheidsbevorderend en preventief programma dat bij elke leeftijd, conditie en beurs past. Weet je mensen uit je omgeving die de brief ook interessant vinden stuur hem door of laat me dan het (email)adres weten en ze zullen hem voortaan ook ontvangen.

Wetenswaardigheden over Sebastian Kneipp

kneippSebastian Kneipp werd op 17 mei 1821 in Stephansried als zoon van een eenvoudige landwever geboren. Al heel jong voelde hij de drang om geestelijke te worden, maar moest met 11 jaar de school verlaten om zijn vader in de weverij te helpen. Hij moest heel veel doorstaan, totdat hij eindelijk op 18 jarige leeftijd zij studie kon gaan volgen.Hij werd verscheiden keren afgewezen omdat hij al veel te oud was voor een dergelijke opleiding. Tijdens de studie bemerkte hij dat hij zich lichamelijk slechter ging voelen, dan in de tijd dat hij thuis veel lichamelijk werk moest verrichten, eenvoudige landkost at en van veel beweging in de buitenlucht kon genieten. Hij werd steeds vermoeider, kreeg een toenemend gevoel van matheid in zijn hele lijf en kon niet meer goed bij de les blijven. De studie viel hem heel zwaar. Toevallig vond hij in de bibliotheek een boekje met de titel: Inleiding op de watergeneeskunde van Hahn. Hierin las hij hoe men door water weer gezond kon worden bij alle mogelijke kwalen. Dit boekje legde voor hem de weg naar zijn latere hydrotherapie vast. Hij paste deze therapie toe, ging regelmatig ook ’s winters bij min 10-15 graden, in de Donau even een paar seconden een halfbad nemen en werd daardoor steeds beter. Ook genas hij verschillende medestudenten met longziekten waarbij hij de watertherapie toepaste. Nadat hij tot priester gewijd was wilde hij nooit meer waterbehandelingen toepassen. Toch elke keer als hij naar een zieke geroepen werd die zich geen arts kon veroorloven, kon hij het niet laten om te helpen. Zo hielp hij in 1854 enkele cholerapatiënten. Hij werd op een dag voor het gerecht geroepen om zich voor zijn behandelingen te verantwoorden, waarom hij zich met geneeskunde bezig hield. Tijdens de zitting gaf Kneipp de rechter enkele tips om hem te helpen met zijn reumatische klachten.

Hij werd niet verder vervolgd. Daarna werkte hij enkele jaren als kapelaan in Boos en daarna in Augsburg. Ook hier hielp hij velen met zijn remedie. Nadat hij 25 jaar in het klooster had geleefd, stierf de pastoor en kon Kneipp de gemeente in Bad Wörishofen overnemen. Hier had hij meer tijd en ging zich ook verdiepen in de geneeskrachtige kruiden wat op een fantastische manier gecombineerd kan worden met de watertherapie. Hij deed heel veel ervaringen op met het toepassen van baden, wikkels en begietingen. Steeds meer mensen kwamen naar Bad Wörishofen om geholpen te worden. Na een tijd werd hij ook hier aangeklaagd wegens kwakzalverij maar zonder veroordeling weer weggestuurd. Er kwamen gedurende jaren zeker wel 20 zieken per dag naar hem toe, totdat zijn abt hem aanraadde om zijn behandelmethode op papier te zetten zodat iedereen het kan lezen. Hij stuurde hem een schrijver en binnen 6 weken was zijn eerste boek: “Meine Wasserkur” klaar en vlak daarna ook een tweede: “So sollt ihr leben”. Na het verschijnen van de boeken liep het aantal patiënten op tot soms 140 mensen per dag. Nu begonnen zich ook artsen voor zijn therapie te interesseren. Uiteindelijk ontstond er in 1894 een vereniging door artsen die tot doel hadden artsen rond deze methode bijeen te brengen en de methode zuiver te houden. Het Kneipp’sche gezondheidsconcept baseert op 5 zuilen: watertherapie, beweging, voeding, kruiden en levensordening.

Kneipp overlijdt op 17 juni 1897 in Bad Wörishofen, de plek waar hij heel veel tot stand heeft gebracht. Naast een aantal indrukwekkende gebouwen (ziekenhuizen en tehuizen) en boeken liet hij een holistische geneeswijze na die ook hedendaags nog alle elementen in zich draagt om gezond te zijn en te blijven.

Tijdens mijn lezing op 25 januari zal ik meer ingaan op de betekenis van de 5 zuilen, met name de watertherapie krijgt bijzondere aandacht.

Verwarmende kruiden

In deze winter hebben we weer een keer te maken met echt winterweer. De temperaturen dalen tot in de min. Door de mooie sneeuwlaag die we hebben worden we naar buiten gelokt. Om ons weer goed op te warmen noem ik hier een paar kruiden die verwarmend werken. Het is ook geen toeval dat deze kruiden vaak in kerstgebakjes verwerkt worden.

Behalve de verwarmende werking zijn ze ook weerstandsverhogend. Der verwarmende werking heeft tevens te maken dat ze de spijsvertering aanzetten en daarmee voor een betere verbranding van de voeding zorgen. Hier enkele bekende kruiden:

kaneelKaneel: bevat naast vele andere inhoudsstoffen veel etherische olie kaneelaldehyde (cinnamaldehyde) en eugenol. Kaneel wordt al vermeld in oude Sanskriet geschriften. Het werd toen al gewaardeerd als verwarmend kruid en ingezet bij verkoudheid, reumatische pijnen en spijsverteringsklachten zoals misselijkheid, braken, diarree, gastro-enteritis en winderigheid. Tegenwoordig wordt het als aperitivum en digestivum ingezet. Verder worden hem anti-ulcerogene, maagzuurremmende, algemeen stimulerende en hypoglycemiërende eigenschappen toegewezen. Kaneel kan goed als thee gezet worden en vind ook op culinair gebied toepassing, zoals bij gebak, rijstpap, pudding, ijs, ingemaakte producten , likeuren, Grog, Glühwein, e.d.

 

 

 

KruidnagelKruidnagel: bevat ook naast vele andere inhoudtsstoffen veel etherisch olie eugenol. Al 6 eeuwen voor onze jaartelling werd kruidnagel uit de Molukken verscheept naar China er daar als specerij gebruikt. Het was voor de mandarijnen verplicht een kruidnagel in de mond te stoppen voor een aangename adem, voordat ze de keizer gingen aanspreken.

Tegenwoordig wordt de kruidnagel nog steeds uitwendig ingezet bij tandpijn en slijmvliesontstekingen door zijn antiseptische, antimicrobiële en antibacteriële werking. Bij innerlijk gebruik bevordert het de opbouw van het maagslijmvlies en verminderd het zuurgraad van het maagsap waardoor het een gunstige invloed kan uitoefenen tegen het ontstaan van maagzweren. Kruidnagelen kunnen veelzijdig in de keuken gebruikt worden als specerij voor brood, confituur, appelmoes, warme wijn of om mee te stoven bij diverse vleesgerechten.

 

GemberGember: bevat ook veel etherische olie zingibereen, naast vele anderen inhoudsstoffen en werd in India al zeer vroeg gekweekt om aan voedsel toe te voegen als smaakstof, ter bevordering van de spijsvertering, ter bescherming tegen ziekten, ter lichaamszuivering en om het voedsel beter te conserveren. Tegenwoordig wordt het ingezet als maagversterkend middel bij o.a. maagpijn, “kou”op de maag, ter preventie van maagzweer, tegen spijsverteringsklachten, zoals misselijkheid, wagenziekte, zwangerschapsmisselijkheid, misselijkheid door chemotherapie, diarree, voedselvergiftiging, winderigheid. Verder wordt het gebruikt bij een slechte bloedcirculatie en doorbloedingproblemen (koude handen en voeten, winterhanden), zoals ook bij reumatische aandoeningen en gewrichtsklachten door kou en vocht.
Culinair kan gember op verschillende manieren worden gebruikt. Er bestaan weliswaar verschillenden kwaliteiten van gember, zo zou de Jamaicaanse de lekkerste zijn. De verse, groene wortelstok is mild en aromatisch met een bloemen- tot citrusgeur, de gedroogde wortel is scherper van smaak. In de Oosterse keuken wordt gember dagelijks gebruikt.

 

AnijsAnijs: bevat veel etherisch olie trans-anethol en werd al 6000 v.C. in het Oude Mesopatamië gebruikt om de eetlust- en spijsverteringsbevorderende eigenschappen. In de Ayurveda wordt het in kruidenolie voor massages ingezet. Ook tegenwoordig is het een middel bij spijsverteringsklachten, maar ook bij luchtwegenaandoeningen vindt het zijn aanwending. Bij onvoldoende melkaanmaak tijdens de periode van borstvoeding zorgt het buiten de voldoende hoeveelheid ook voor een aangenaam aroma van de moedermelk. Als keukenkruid heeft anijs ook zijn ingang gevonden. De zaden worden gebruikt om soepen, romige sauzen,

marinades en stoofschotels te kruiden en helpen tevens om koolgerechten beter te verteren. Verse blaadjes kunnen als peterselie worden gebruikt en geven een frisse smaak in salades, groenten, fruitsla en soepen.

Alle bovengenoemde kruiden vinden ook een toepassing in de cosmetische industrie waar ze worden verwerkt in parfums, zepen, tandpasta en mondspoelmiddelen.

Bij alle deze kruiden geldt dat er geen bijwerkingen te vrezen zijn bij normaal keukengebruik. Voor hogere doseringen is het aan te raden advies in te halen omdat er altijd contra-indicaties kunnen zijn, b.v. zwangerschap of wisselwerking met medicijnen.

Cursusaanbod

Ik wil in januari op de maandag- en donderdagavonden gaan beginnen met inleidende lezingen over o.a. kruidengeneeskunde met het thema “De genezende krachten van onze kruiden”. Dit als voorproefje voor een workshop/cursus van 4 dagdelen in de fytotherapie, die bij voldoende belangstelling in het voorjaar van start kan gaan.

Verder wil ik een lezing over ”Wat voeding met ons doet” houden, ook als inleiding voor een eventuele workshop bij een redelijk aantal belangstellenden.

Een derde lezing zal gaan over astrologie onder het motto “Hoe lees ik mijn horoscoop”. Workshop hierover is in voorbereiding.

Er komt ook de lezing over Sebastian Kneipp met het thema “Kneipp, meer dan…….” De hydrotherapie van Kneipp is in de kuuroorden in Duitsland een vast onderdeel van de behandelingen. Hier in Nederland daarentegen hoor ik bij het noemen van de naam Kneipp, alleen maar “Oh die van de badschuim”. Kneipp is meer dan…. Waarin zijn geneeskunst ligt zal nader belicht worden tijdens deze lezing.

Geplande data’s:

“De genezende krachten van onze kruiden” donderdag 14 jan. en maandag 8 feb. 2010
“Wat voeding met ons doet” maandag 18 jan. en donderdag 12 feb. 2010
“Hoe lees ik mijn horoscoop” donderdag 21 jan. en maandag 15 feb. 2010
“Kneipp, meer dan…..” maandag 25 jan. en donderdag 18 feb. 2010

De lezingen beginnen om 19:30 tot ca. 22:00. Kosten 7,50. I.v.m. de ruimte is aanmelding van tevoren noodzakelijk.

Ik wens iedereen veel leesplezier toe!!!