Wetenswaardigheden over ons immuunsysteem

logo

Tips ter versterking van het immuunsysteem

Oktober 2009


In dit nummer

  • Wetenswaardigheden over ons immuunsysteem
  • Tips ter versterking van het afweersysteem
  • Echinacea purpurea of de rode zonnehoed
  • Cursusaanbod voor 2010

 

Beste mensen,

Met wat vertraging komt mijn 3e nieuwsbrief uit. Ik hoop dat iedereen een fantastische zomer, zonder zonnebrand (zie 2e nieuwsbrief) achter de rug heeft. Helaas gaan we nu weer de donkere winterdagen tegemoet. Het is nu de allerhoogste tijd om ons winterklaar te maken en weerstand op te bouwen. Mede met het oog op de Mexicaanse griep die de laatste weken steeds meer in het nieuws was. In deze nieuwsbrief wil ik daarom ingaan op hoe we ons immuunsysteem aan kunnen sterken.

De nieuwsbrief wordt aan alle oude en nieuwe cliënten, cursisten en geïnteresseerden verstuurd. Weet je mensen uit je omgeving die de brief ook interessant vinden mail hem door of laat het me weten dan kan ik hun adressen in mijn bestand opnemen zodat ze hem voortaan ook kunnen ontvangen.

 

Wetenswaardigheden over ons immuunsysteem

mens
Ons afweersysteem heeft als functie de bescherming van het lichaam tegen indringers. Naast het weren van virussen, bacteriën en parasieten wordt het immuunsysteem ook ingezet om giffen en zieke lichaamscellen als kankercellen op te ruimen. Ziekteverwekkers worden pathogeen genoemd. Deze worden als lichaamsvreemd beschouwd en het lichaam zal zich er tegen verdedigen. Het immuunsysteem is zeer complex maar zijn strategie heel eenvoudig: indringer herkennen, afweer mobiliseren en indringer aanvallen. Hiervoor maakt het gebruik van speciale plaatsen, zoals op het plaatje hiernaast te zien is: de lymfeklieren, amandelen, milt, lever, longen, darmen en het beenmerg. Het immuunsysteem heeft een aangeboren deel, je natuurlijke weerstand en een verworven deel, ook het adaptieve of specifieke immuunsysteem genoemd. Het aangeboren deel is direct werkzaam, maar minder specifiek voor de pathogeen Dit bewakingssysteem is de eerste barrière die ziekteverwekkers moeten overwinnen voordat ze het lichaam binnenkomen. Voorbeelden van de aangeboren afweer of natuurlijke weerstand zijn de huid, maagzuur, slijmvliezen van luchtwegen en darmen en het grootste gedeelte: de darmflora! Zolang er voldoende goede bacteriën in de darmflora aanwezig zijn, krijgen slechte minder kans zich te ontwikkelen.

Het verworven immuunsysteem daarentegen past zich aan de pathogeen aan wat veel tijd kost maar uiteindelijk tot een sterke en vaak levenslange immuniteit leidt. Dit feit wordt ingezet in de moderne geneeskunde door het gebruik van vaccins.

Er kan middels twee componenten op de ziekteverwekkers ingewerkt worden.

  • De humorale componenten, de zogenaamde antistoffen, die in staat zijn om onderscheidt te maken tussen lichaamseigen en lichaamsvreemde stoffen. Het antigeen van de lichaamsvreemde stof wordt aan de antistof gebonden en vormt een immuuncomplex.
  • De cellulaire componenten, die zich in het bloed of de lymfevloeistof bevinden gaan het pathogeen omgeven, afbreken en afvoeren. De bekendste zijn de fagocyten en lymfocyten.

Een niet, of niet voldoende functionerend immuunsysteem kan aangeboren of verworven zijn. Een voorbeeld van een aangeboren afwijking is SCID (Severe Combined Immuno Deficiency Syndrome), dat voorkomt bij zeer jonge kinderen. Verworven immunodeficiëntie komt voor bij ziekten zoals AIDS.
Anderzijds is een “overactief” immuunsysteem veroorzaker van verschillende soorten auto-immuunziekten zoals, diabetes mellitus type I, multiple sclerose (MS), psoriasis en reumatoïde artritis (reuma). Hierbij ontbreekt de zelf-herkenningscapaciteit van het immuunsysteem, waardoor het lichaamseigen delen aanvalt. Een gezond mens leeft in harmonie met een normale microbiële flora, ook commensale flora genoemd, die zich nestelt op bepaalde plaatsen (huid, neus, keel, darm, e.d.) van het lichaam (kolonisatie). In plaats van ziekte te veroorzaken, beschermt de commensale flora het lichaam doorgaans tegen ziekteverwekkende organismen. Indien de commensale flora wordt verstoord, herstelt deze zich weer na korte of langere tijd.
Uit welke soorten de commensale flora van een persoon bestaat , wordt beïnvloed door omgevingsfactoren, zoals dieet, sanitaire omstandigheden, luchtverontreiniging en hygiënische gewoonten.
Toch kunnen onder bepaalde omstandigheden organismen die deel uitmaken van de commensale flora van een persoon ziekte veroorzaken, indien de afweer van het lichaam verzwakt is of indien het een bijzonder gevaarlijke stam van een bepaalde ziekteverwekker betreft. Vandaar dat het belangrijk is om het aantal goede bacteriën op peil te houden. Vaak is de externe factor het grootste gevaar, maar je persoonlijke leefstijl van de afgelopen jaren waardoor je immuunsysteem, de interne factor, krachtige genoeg of juist verzwakt is om zich tegen virussen, bacteriën en parasieten te wapenen, speelt ook een grote rol. Ongezonde voeding, overconsumptie, onnodig medicijnengebruik, pesticiden, stress, inactieve leefstijl, roken en onvoldoende rust zijn zo enkele factoren die onze aandacht verdienen.

 

Tips ter versterking van het immuunsysteem:
  •  Goede voeding: vers fruit en verse groenten (vitaminen, mineralen), volkorenproducten (vezels en koolhydraten), eiwitten (ei, vis, vlees en melkproducten), het liefst alles biologisch.Vermijden: suikers, teveel verzadigde vetten, geraffineerde en geconserveerde producten.
  • Voldoende drinken, het liefst water, kruidenthees of bamboekoffie.
  • Gezonde leefstijl: niet roken en geen of heel matig alcohol drinken, veel beweging aan de buitenlucht, stress vermijden en ontspanningsmogelijkheden zoeken (denk hierbij ook aan een sauna-gang), rust en regelmaat.
  • Regelmatig het lichaam ontslakken en ontgiftigen middels een reinigingskuur (zie nieuwsbrief 1)
  • Eventueel darmflora versterken middels een goed probioticum (zeker na antibioticakuren aan te bevelen)
  • Geneeskrachtige kruiden ter versterking en ondersteuning van het immuunsysteem. Ze zijn in zakjes bij reform- en natuurwinkels te verkrijgen. B.v als thee met rode zonnehoed, goudsbloem, toorts, salie, kamille, agrimonie, braam en heermoes. Ook katsklauw, knoflook, engelwortel, st. janskruid, olijfblad, hondsroos, zwarte bes, vlierbes, tijm, gember en braam zijn versterkend.
  • Naast deze kruiden kunt u nog meer doen om u weerstand te verhogen. Denk aan de Kneippse wisselbaden en wisseldouches en misschien is een heetwaterkuur iets voor u?

De heetwaterkuur

Dit oude ayurvedisch recept, beschrijft Marijke de Waal Malefijt in haar boek “Het energie herstelplan”. Een geweldig middel om afvalstoffen van de lever af te voeren, de verteringsenergie te versterken en de reserve-energie te verhogen. Laat een liter bronwater (zonder koolzuur) ’s morgens 20 minuten zachtjes koken. Voeg op het eind wat geraspte gemberwortel toe. Als je geen gember verdraagt, laat het er dan uit. Doe dit hete water in een thermoskan en drink gedurende de dag dit met kleine slokjes en zo heet mogelijk, naast alle andere dranken, op. Forceer niets; drink steeds twee slokjes. Het 20 minuten koken van het water geeft de kracht aan dit proces. Het is niet om de bacteriën te doden, maar om het element vuur te verhogen. Hierdoor wordt de verbranding het hele stofwisselingssysteem opgevoerd.

 

 

Echinacea purpurea

echinaDe rode zonnehoed zoals Echinacea in het Nederlands genoemd wordt, komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en was ook in beperkte maten te vinden in Mexico en Zuid-Canada. Tegenwoordig wordt ze om medicinale redenen overal in de wereld gekweekt. Zij houdt van humusrijke, kalk- en mineraalrijke, goed gedraineerde grond. De Noord-Amerikaanse Indianenstammen gebruikten de rode zonnehoed al om slangen-, honden-, en insectenbeten, alsook wonden uit te wassen en te genezen. Ook bij infectieziekten met hoest, bij koorts en gezwollen klieren werd het met succes ingezet. Begin 20e eeuw raakte het kruid in Europa bekend. De Duitse arts Madaus bevestigde de positieve werking op ontstoken wonden.

Daarna werd vanaf 1939 deze plant grondiger door Duitse onderzoekers onderzocht. De Zwitserse fytotherapeut Dr. Vogel maakte de plant als weerstandsverhogend kruid algemeen bekend. In de kruidengeneeskunde is het tegenwoordig uitgegroeid tot een eerste keuze plant ter preventie en behandeling van infectieziekten. Talrijke klinische onderzoeken met perssap van Echinacea purpurea-kruid bewezen de weerstandsverhogende en infectiewerende eigenschap. De hele plant kan gebruikt worden, toch zitten de meeste actieve stoffen in het bovengrondse deel. Indicaties zijn met name de preventie en behandeling van virale-, bacteriële- en schimmelinfectieziekten, zwakke weerstand, versnelling van genezing van vooral infecties aan de bovenste luchtwegen, verkoudheden, griep, amandelontsteking, neusverkoudheid, tandvleesontsteking, middenoorontsteking, bijholteontsteking, bronchitis e.d. Ook bij huidinfecties, acné, steenpuisten, zweren, etterende wonden kan de zonnehoed ingezet worden. Bij ziekte van Pfeiffer, Candida-infecties, zwellingen en ontstekingen van lymfeknopen wordt Echinacea gebruikt. Er zijn enkele contra-indicaties waarbij de rode zonnehoed beter niet ingezet kan worden. B.v. bij mensen met transplantatieorganen of personen die immunosuppressiva krijgen. Theoretisch gezien zijn er interacties mogelijk met de geneesmiddelen. Er zijn uiterst zelden nevenwerkingen bij de aangegeven therapeutische doseringen te vermelden. Bij 0,5 % komt misselijkheid, diarree of buikpijn voor. Zoals bij meerdere kruiden het geval is mag Echinacea niet langer dan 8 weken aan één stuk ingenomen worden. Bij acute aandoeningen, waarbij de doseringen hoger zijn is het beter niet langer dan 10 dagen door te gaan. Bij preventief gebruik voor het immuunsysteem is een meer continu gebruik nodig. Het is dan aan te raden om na 3 weken een stopweek in te lassen en dan weer 3 weken door te gaan.

Cursusaanbod

Omdat ik sinds september als docent fytotherapie aan de academie voor natuurlijke geneeswijzen te Utrecht werkzaam ben en ik druk in de lesvoorbereidingen zit, is het mij pas mogelijk om in januari te starten met enkele lezingen in de praktijk. Ik wil in januari op de maandag- en donderdagavonden gaan beginnen met inleidende lezingen over o.a. kruidengeneeskunde met het thema “De genezende krachten van onze kruiden”. Dit als voorproefje voor een workshop/cursus van 4 dagdelen in de fytotherapie, die bij voldoende belangstelling in het voorjaar van start kan gaan.
Verder wil ik een lezing over ”Wat voeding met ons doet” houden, ook als inleiding voor een eventuele workshop bij een redelijk aantal belangstellenden.
Een derde lezing zal gaan over astrologie onder het motto “Hoe lees ik mijn horoscoop”. Workshop hierover is in voorbereiding.
Er komt ook een lezing over de waterbehandelingen van Sebastian Kneipp met het thema “Kneipp, meer dan…….” De hydrotherapie van Kneipp is in de kuuroorden in Duitsland een vast onderdeel van de behandelingen. Hier in Nederland daarentegen hoor ik bij het noemen van de naam Kneipp, alleen maar “Oh die van de badschuim”. Kneipp is meer dan…. Waarin zijn geneeskunst ligt zal nader belicht worden tijdens deze lezing.

Geplande data’s:

“De genezende krachten van onze kruiden” donderdag 14 jan. en maandag 8 feb. 2010
“Wat voeding met ons doet” maandag 18 jan. en donderdag 12 feb. 2010
“Hoe lees ik mijn horoscoop” donderdag 21 jan. en maandag 15 feb. 2010
“Kneipp, meer dan…..” maandag 25 jan. en donderdag 18 feb. 2010

De lezingen beginnen om 19:30 tot ca. 22:00. Kosten 7,50. I.v.m. de ruimte is aanmelding van tevoren noodzakelijk.

Ik wens iedereen veel leesplezier toe!!!